O trideset tri hiljade godina Meksika

Piše: Gordana Nonin. Izvor: Novi magazin

Naša kultura obogaćena je vrednom knjigom, prevodom izdanja Nova opšta istorija Meksika iz 2010. godine (IK Akademska knjiga), u Meksiku objavljena uoči obeležavanja 200. godišnjice od proglašenja nezavisnosti Meksika i stogodišnjice Revolucije, tako da je pristup naučnika morao biti drugačiji od onog koji su imali pisci prvog izdanja Opšte istorije Meksika iz davne 1976. godine. Iako prvobitno izdanje, koje je priredio Danijel Kosio Viljegas, predstavlja važno delo pisane kulture Meksika, cilj naučnika je sada bio potpuna obnova originalnog projekta. Od istoričara koji su učestvovali u izdanjima od 1976. do 2000, u novoj verziji prisutno je samo četvoro: Bernardo Garsija Martines, Hosefina Soraida Vaskes, Andres Lira i Lorenso Mejer. Poslednje troje su za novu verziju svoje delove napisali od početka do kraja i oni nemaju mnogo veze sa poglavljima iz prethodnih izdanja.

ZA RAZBORITOG ČITAOCA: Upravo je Danijel Kosio Viljegas zamislio i prvo izdanje ove knjige kao delo namenjeno „razboritom, a ne učenom ili prosvećenom čitaocu“, da bi ta odrednica ostala da važi i za najnovije izdanje iz 2010, nazvanom Nova opšta istorija Meksika – nova jer je reč o sasvim drugačijoj knjizi, budući da u ovaj tom nije uključen praktično nijedan tekst iz prethodnih izdanja. Opravdanje da se u potpunosti obnovi nešto što, poput Opšte istorije Meksika, predstavlja tako važno kulturno nasleđe je očigledno – istoriografska panorama se bitno izmenila tokom 35 godina.

U prvim poglavljima knjige dat je iscrpan pregled naseljavanja južnoameričkog kontinenta, prvih država i njenih uređenja, kao i naučnog i kulturnog razvoja ove zemlje u pretkolonijalnom periodu. Iz knjige se saznaje da 16. vek donosi ogromne promene u ovoj zemlji, kroz detaljan opis delatnosti konkistadora, osvajanja Meksika i postavljanja nove državne uprave praćene hristijanizacijom, autori obrađuju tri veka kolonijalne uprave. Borba za nacionalnu emancipaciju i oslobođenje od kolonijalne vlasti rezultiraće nezavisnošću Meksika početkom 19. veka, ali i označiti početak novih borbi oko prirode društvenog i političkog uređenja koje se nastavlja i u današnjici. Ono najznačajnije, u ovoj knjizi opisani su razvoj jezika, kulturne promene koje je vreme donosilo i razvoj meksičkog nacionalnog identiteta, a u knjizi se nalaze i opširne biografije najistaknutijih meksičkih umetnika. Nova opšta istorija Meksika nudi sveobuhvatan pregled povesti te latinoameričke zemlje od njenih najstarijih stanovnika do danas.

ŠESNAEST POGLAVLJA: Dvadeset četiri stručnjaka tumači istoriju Meksika u 16 poglavlja, vodeći čitaoca kroz klasično i postklasično doba, godine osvajanja, ekspanzije i autonomije, period Nove Španije, proces sticanja nezavisnosti, novi poredak uspostavljen u XIX veku, epohu vladavine Porfirija Dijasa, Meksičku revoluciju, stvaranje nove države, modernizaciju Meksika i put od autoritarnog režima ka demokratiji u 21. veku.

Nova opšta istorija Meksika (ikada) objavljena na srpskom jeziku pisana je učenim, a prijemčivim stilom i predstavlja dragoceno štivo kako za stručnjake iz istorije i srodnih oblasti, tako i za svakog zainteresovanog čitaoca koji će u njoj pronaći obilje podataka iz povesti jedne od najzanimljivijih zemalja na planeti. Docentkinja dr Bojana Kovačević Petrović je koordinirala prevodilačkim timom u kojem su, pored nje, bili Ljubica Trošić, Anđela Gašić, Ilija Stevanovski, Anđela Delić, Tijana Čupić, Tamara Nikolić i Dalibor Soldatić. „U Meksiku se istorija može naći na svakom koraku. Zemlja predstavlja jedinstvenu riznicu kulturne baštine, koja zvanično neguje šezdeset i osam različitih jezika, dok neki stručnjaci broje više od dvesta“, rekla je Bojana Kovačević Petrović u svečanoj sali Rektorata Univerziteta u Beogradu gde je održana promocija knjige.

Ona je posebno pohvalila sedam mladih prevodilaca koji su se prvi put suočili sa ovakvom vrstom akademskog teksta i naglasila da je urednička, lektorska i prevodilačka ekipa radila na ovom projektu tri godine što samo po sebi govori o posvećenosti tima da knjiga, kad bude pred čitalačkom publikom bude urađena na visoko profesionalnom nivou. Na predstavljanju knjige Nova opšta istorija Meksika, pored izdavača Bore Babić i Bojane Kovačević Petrović, govorili su rektor Univerziteta u Beogradu prof. dr Vladan Đokić, ambasador Meksika u Srbiji Karlos Isauro Feliks Korona, urednik i prevodioc izdanja prof. dr Dalibor Soldatić i rukovodilac Centra za studije Latinske Amerike Fakulteta političkih nauka Univerziteta u Beogradu prof. dr Zoran Krstić. „Ovakvo delo objedinjuje proces mešanja starosedelačke civilizacije i evropske kulture. Takođe, razlike među kulturama i načine na koje su one prevaziđene, kako bi naposletku stvorile multikulturalno društvo sa jednom od najbogatijih kultura na svetu“, naglasio je Karlos Isauro Feliks Korona koji je, tom prilikom, istakao značaj jedne ovakve knjige, jer je dugu istoriju Meksika „objedinila u jednu knjigu koja će biti veoma korisna za akademsku zajednicu“. On je rekao da je knjiga, pored prevoda na srpski jezik, do sada prevedena na malajski i korejski jezik.

ISTINSKA SLIKA MEKSIKA: Profesor dr Vladan Đokić izjavio je da Beogradski univerzitet nastoji da obezbedi različite pristupe raznim kulturama i jezicima. On je dodao da je važno videti i šta se dešava u drugim zemljama, kao i da je istorija Meksika veoma duga, bogata i turbulentna. Prof. dr Dalibor Soldatić naglasio je činjenicu da ovo delo pokazuje istinsku sliku Meksika. On je napomenuo da ovo delo suštinski doprinosi izmeni površnih i iskrviljenih slika o Meksiku koja su plasirane u Evropi. „Ovo je prva stručna knjiga o Meksiku na srpskom jeziku, što je veliki poduhvat. Poglavlja su poređana hronološki i kroz svako od njih obrađen je ekonosmki, politički i kulturni aspekt određenog razdoblja“, objasnio je prof. dr Soldatić.

Prof. dr Zoran Krstić predočio je važnost ovog dela za proučavanje političkih fenomena i poretka Meksika. On je iz ugla političkog komparativizma ukazao na širok spektar političkih uređenja kroz koje je Meksiko prošao i na koji način je to uticalo na razvoj meksičkog društva. „Meksiko se bori da očuva svoj ponos i identitet. Nikakve reforme ne smeju ugrožavati specifičnost meksičkih vrednosti i posebnosti“, ocenio je prof. dr Krstić.

Imati u rukama i čitati ovako bogato opisanu istoriju čudesne zemlje Meksiko je zaista privilegija za čitaoce, one razborite, kako veli jedan od pokretača ovog projekta Viljegas.

Tekst je prenet sa portala Novi magazin.