Beogradu se oduzima pravo da nosi naziv kosmopolitskog grada

Piše: Ivan Zidarević

”On ima čudesnu moć da svetlom ispuni noć belinom osmeha svog razgoni tugu. On ljubav svakome da i vrata otvara sva k’o stari voljeni drug uvek je on. Beograde (Beograde), Beograde (Beograde) na ušću dveju reka ispod Avale… Beograde (Beograde), ti srce svoje nesebično daruješ. Beograde (Beograde) tvoj zagrljaj i ljubav žele svi…”

Neki pametni ljudi, koji umeju da bivaju politizovani i pogrešno parafrazirani u datim izjavama, odredili su da Beograd, nakon Carigrada, ima najbolji geostrateški položaj u Evropi jer se nalazi na račvanju Srednje Evrope, severno od ušća Save u drugu najdužu reku Evrope Dunav, gde južno počinje jugoistočna Evropa (tamo negde oko Meštrovićevog ”Pobednika”), odnosno gde se završava pobrđe Šumadije i Balkana.

Grad Beograd, nekadašnji glavni grad zajedničke Monarhije, a posle Federacije, za koga kažu da je građen za mnogo veću državu nego što je to sada, krajem prošle godine napravio je potez koji ga je svrstao u isti rang kao što je to Zagreb (sa srpskim nazivima), na primerima isključivanja i zaborava. Nastavio je sa preimenovanjem toponima, ulica, koje su nosile nazive po hrvatskim gradovima, ali i poznatim Hrvatima.

Radi pedantnosti, Grad Beograd ima status posebne teritorijalne jedinice u Srbiji sa svojom lokalnom samoupravom, gde svaka ima svoje lokalne organe vlasti.

Statistički, ako računamo i ”srce Srbije” Kosovo i Metohiju, Beograd zauzima 3% teritorije Srbije i u njemu živi neverovatnih 21% ukupnog broja stanovnika Srbije. Ova 2022. godina je godina popisa stanovništva. Prema onom iz prethodne decenije u Srbiji je popisano 7.186.862 stanovnika, odnosno u regionu glavnog grada živi oko 1.659.440 ljudi.

Prema podacima iz 1941. godine u Beogradu je, za vreme Drugog svetskog rata, živelo oko 340.000 stanovnika da bi 1965. godine taj broj prešao cifru od milion. Ovakav skok posledica je doseljavanja i mešanja različitih kultura i naroda, tada smo poznavali i narodnosti, koji su aktivno radili na izmenama gradskih vizura ulica, trgova, zgrada i mostova.

Odbornici Skupštine grada Beograda, na predlog onih koji vole ”vlast i mast”, znamenitog datuma 29. novembra prošle godine, usvojili su da se preimenuje veliki broj ulica u glavnom gradu, a sve s ciljem kako bi, to je njihovo obrazloženje, ”važne ličnosti za istoriju i kulturu srpskog naroda” dobile ulice u prestonom gradu.

Zamenik gradonačelnika Beograda, čovek koji je rođen u Kruševcu, nekadašnji član Demokratske stranke (Zoran Đinđić i Boris Tadić), a sadašnji glavni egzikutor normi, načela i morala, čovek koji je sinonim za kič, megalomaniju, nikada izgrađeni ”Beograd na vodi” i pisac sabranih dela, Goran Vesić na ovu temu izjavio je ”da je došlo vreme za preimenovanjem ulica koje nemaju nikakve veze sa Srbijom i Beogradom”.

”Nema potrebe da Štrosmajer ima ulicu u Beogradu jer ni na koji način nije zadužio naš narod. Knez Pavle Karađorđević nikada nije dobio ulicu, a zaslužio je ako ni zbog čega drugog, zbog slika i umetničkih dela koje je ostavio Narodnom muzeju”. Nastavio je da su nekadašnja imena ulica bila važna za zajedničku državu i neke druge narode, a ne po Srbiju.

Preimenovane su Splitska ulica na Voždovcu, to je kraj grada koji je sinonim za onaj ”Voždovački klan”, u Ulicu cara Justinijana Prvog kao i Sušačka ulica u Ulicu Draginje Gavrilović. Zvezdara, poznata po tzv. ”Istočnoj kapiji” Beograda ili zgradama gde je sniman film ”Ljubavni život Budimira Trajkovića”, gubi Supilovu ulicu i dobija Ulicu Kosare Cvetković.

Rakovica, poznata po brdu Straževica koje je NATO bombardovao non-stop, preimenovala je Matiju Gupca u Ulicu Jelke Bojkić Makavejeve. Deo, sada već nekadašnje, Dalmatinske ulice, u blizini Botaničkog vrta i sedišta RTS-a, promenila je naziv u Vladete Jerotića.

Ulica Augusta Cesarca na Savskom vencu, deo grada od ušća Topčiderske reke do čuvenog Brankovog mosta na Savi, preimenovana je u Ulicu cara Iraklija. Štrosmajerova ulica u Zemunu, jugoistočni deo Srema, na desnoj obali Dunava, preimenovana je u Ulicu kneza Pavla Karađorđevića, a Ulica Petra Zrinjskog u Ulicu princeze Olivere.

Prema statističkim podacima doseljeno stanovništvo iz inostranstva u Beograd, iz bivših republika SFRJ, čini 248.262 osobe. Postavlja se pitanje, kako li se osećaju svi ti ljudi kojima se otimaju uspomene života koje, mnogi, nikada nisu prestali da žive.

Kako je moguće da se Beogradu oduzima pravo da nosi naziv kosmopolitskog grada koji prihvata sve i svakoga bez obzira odakle je, koga predstavlja, kome se moli i kako izgleda.

Upravo smo na tragičnom primeru nestanka mladog čoveka, koji je iz Splita došao na proslavu Nove godine u Beograd, nanovo videli svu uključivost Beograđana prema svima onima koji su s dobrim namerama gosti nekada zajedničke prestonice. Nadajmo se, u konkretnom slučaju, najboljem ishodu.

Veliki pisac, novinar i TV urednik Duško Radović, nekadašnji glavni urednik Pionirskih novina, urednik Poletarca, novinar Borbe, urednik Programa za decu Radio Beograda, ali i Televizije Beograd i Studia B u svojim satiričnim izrazima, jednostavnog i pitkog humora, jednom je rekao i sledeće:

”Najviše volim Beograd za praznike, jer svi Beograđani odu svojim kućama”.

Članak je prenet sa portala Autograf.hr.