Dogodilo se na današnji dan – 1. oktobar
30 godina od početka napada na Dubrovnik
Rezervni sastav JNA, sastavljen pretežno od pripadnika iz Crne Gore započinje napad na Dubrovnik i okolna mesta; Jedna od prvih žrtava je Srbin pesnik Milan Milišić koji je ubijen 5. oktobra kada je išao po vodu; Sa opsadom Vukovara, napad na Dubrovnik, pokazao je svu destruktivnost koja će narednih godina poharati Hrvatsku i Bosnu i Hercegovinu, uz brojne žrtve, ranjene, izbeglištava… Razaranje dva prelepa grada, zgorzilo je međunarodnu javnost.
Zajedničko za oba slučaja je masovna pljačka svega na što su jedinice JNA, rezervnog sastava TO ili dobrovoljci nailazili.
Nekog ozbiljnijeg suočavanja sa prošlošću baziranog na ovim primerima nije bilo za protekle tri decenije.
Kasnije je usledilo izvinjenje Crne Gore.
Admiral Jokić se dobrovoljno predao Haškom tribunal. Priznao je granatiranje i osuđen je na sedam godina zatvora.
Nezavisna Produkcija Arhitel I TV B92 realizovali su film Operacija Dubrovnik
Na teritoriji Crne Gore formiran je logor Morinj za zarobljenike Hrvate i civilno stanovništvo.
NTV Montena: Logor Morinj u Boki Kotorskoj – YouTube
LOGOR MORINJ 28 GODINA KASNIJE: I zaborav je zločin – Monitor
***
25 godina od ukidanja sankcija
Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija ukinuo je ekonomske sankcije Jugoslaviji uvedene u maju 1992. zbog njene umešanosti u rat u Bosni;
Sankcije su proizvele najveću inflaciju u svetu, stalne nestašice vitalne robe, stvorile uslove za sistemsku korupciju, šverc, kriminal kao osnov za preživljavanje nacije.
Televizija B 92 je producirala i emitovala film “Srbija u kontejneru”
***
10 godina od prvog popisa u Srbiji nakon proglašenja nezavisnosti
Ovo je bio prvi i za sada jedini popis nakon proglašenja nezavisnosti 2006. godine. Novi popis koji je već trebalo da se obavi, pomeren je na 2022. godinu. Pitanje popisa već uzrujava političku scenu Crne Gore i Hrvatske.
***
75 godina od proglašenja krivim 22 lidera nacističke Nemačke U Nirbernškom procesu
Međunarodni vojni sud u Nirnbergu proglasio je krivim 22 lidera nacističke Nemačke za ratne zločine počinjene u Drugom svetskom ratu. U našoj zemlji nismo imali ovako katarzična sušenja, tako da je propušteno ozdravljujuće suočavanje sa prošlošću. Taj propust ostavio je prostor za veličanje ratnih zločinaca i politika koje su dovele do destrukcije ratova. Pored toga stvoren je veliki prostor za relativizacije pojma fašizma i počinjenih zločina nakon Drugog svetskog rata sve do današnjih dana.
Od Nirnberga do danas: Duga ruka međunarodnog pravosuđa | Politika | DW | 20.11.2020
TV B92 je u okviru projekta “Nezavisni za istinu”, snimila film “Prošlost traje zauvek”, o nemačkom suočavanju sa prošlošću sa najvažnijim tamošnjim akterima ovog procesa.
***
Dvadeset godina kako je Narodna skupština Republike Srbije usvojila Zakon o saradnji sa haškim Tribunalom
Dokumentarni filmovi | Sense Transitional Justice Center (sensecentar.org)
