Novo UNS-ovo istraživanje o ubijenim novinarima: Zaboravljena smrt Jusufa Čehajića

Autor: Dragana Bjelica. Izvor: UNS

Bila je subota, 12. oktobar 1991. godine kada je granata, prva koja se čula tog jutra, pala u dvorište kuće u čijem je podrumu živeo Jusuf sa suprugom Nadom.

Među trećinom mešovitih brakova u gradu od 45 000 stanovnika bio je i ovaj par.

Jusuf se rodio u Bosni i Hercegovini, u selu Varalići, 25. avgusta 1941. godine. Kao građevinski tehničar prvo zaposlenje dobio je u preduzeću „Put“ iz Sarajeva. U svojim ranim dvadesetim preselio se u Vukovar, zaposlio u komunalnom, pa u stambenom preduzeću, a zatim u Ustanovi za informisanje. Tu je započeo novinarsku karijeru u „Vukovarskim novinama“ i u „Radio Vukovaru“, gde je vodio emisiju o poljoprivredi „Zemljaci“.

U to vreme uslov je bio dve godine bavljenja novinarstvom i kada je to ispunio Jusuf je postao član Društva novinara Savezne Republike Hrvatske, što je automatski značilo članstvo i u Savezu novinara Jugoslavije.

Odluka o prijemu u članstvo pedantno je sačuvana u porodičnoj dokumentaciji, u kojoj se nalazi i rešenje o zaposlenju u „Večernje novosti“, tada izdanju Novinsko-izdavačkog preduzeća Borba. Novinar-dopisnik iz Vukovara beogradskog medija postao je na praznik rada, 1. maja 1975. godine, i tu je radio do pogibije.

„U 10 sati je pala granata u dvorište i pogodila ga u prsa i bacila u podrum. A upisan je u knjigu umrlih pod brojem 186 u grobnici kod bolnice“.

Ovaj tekst je poslednji zapis u Jusufovoj novinarskoj beležnici koju je u odeći imao izlazeći tog prepodneva iz podruma u dvorište. Ispisala ga je supruga.

Silina eksplozije granate koja mu je pala pred kuću bacila ga je nazad, u podrum, i preminuo je njoj na rukama.

Ljudi iz podruma

„Naša kuća je bila na sprat i pogođena je mnogo puta pa se srušila. Roditelji su prešli u podrum kuće uz ulicu, komšijsku kuću, napuštenu“, priča UNS-u sin Sead Čehajić, koji je u vreme izbijanja rata studirao mašinstvo u Novom Sadu.

Kuća u kojoj su Čehajići živeli nalazila se u centru Vukovara, blizu glavne raskrsnice i pravoslavne crkve. Na tu raskrsnicu su s pikapom dolazile hrvatske snage i ispaljivale granate na srpske položaje, pa se brzo povlačile, govori Sead, a zatim su sledili povratni udari vojske na grad.

Jugoslovenska narodna armija je krajem juna 1991. godine počela sa granatiranjem Vukovara, zatim, u avgustu, okružila grad. Vojska i paravojne formacije su u porušen grad ušle 18. novembra i naredne četiri godine ga držale pod kontrolom.

Sead u razgovoru za UNS priča da je obdukciju očevog tela radio sada pokojni patolog Zoran Stanković i da je udarni talas detonacije bio smrtonosan, da nijedan geler nije pogodio Jusufa.

„Čija je granata? Ko da je sada to važno. Bio je na pogrešnom mestu u pogrešno vreme“, kaže.

Jusuf je prvo sahranjen u masovnoj grobnici kod Gradske bolnice u Vukovaru. Prema rečima sina, posle identifikacije i obdukcije Jusuf je dobio svoje grobno mesto, ali se posle ispostavilo da je došlo do zamene tela.

Posle rata porodici su se obratile hrvatske vlasti, ekshumirani su ostaci pokojnog novinara i ponovo sahranjeni 1999. godine na vukovarskom groblju.

Ime u muzeju novinarstva

U svom Dosijeu o ubijenim i nestalim novinarima UNS o Jusufu Čehajiću beleži jedan red.

„Novinar ’Večernjih novosti’, ubijen 12. oktobra 1991. godine u Vukovaru. Imao je 50 godina“.

Jusufova fotografija, uz netačan tekst da je nestao pod nerazjašnjenim okolnostima, čini odrednicu u bazi muzeja posvećenog novinarstvu i slobodi govora „Newseum“.

Ovaj muzej se nalazio u Vašingtonu, zatvoren je 2019. godine, ali njegov sajt, vidljiv i dalje, sadrži bazu imena 2 355 ubijenih novinara. Prvi koji je ubijen, zabeležili su, Elijah Lovejoy u 1837. godini bio je borac protiv robovlasništva, a poslednje ime uneseno je pre četiri godine kada je muzej ugašen. Ahmed Hussein-Suale Divela, istraživački novinar iz Gane, u kog je ispaljeno tri metka. Istraživanje o korumpiranosti fudbalskih sudija u njegovoj zemlji, sumnja se, koštalo ga je života.

Za Jusufa nema mnogo biografskih podataka.

Organizacija: Večernje novosti. Godina: 1991. Zemlja: Hrvatska. Pisao je za beogradski tabloid.

Uz pogrešan navod da je nestao, to je sve od teksta za Čehajića.