Molebani uz prijetnje i laži

Piše: Veseljko Koprivica, Novi magazin

U pravoslavlju postoji kanon ustanovljen na Vaseljenskom crkvenom saboru prije više od 1.500 godina, po kojem svaka država treba da ima svoju nezavisnu crkvu. Srpska pravoslavna crkva u Crnoj Gori nije postojala prije kraja 1918. Ne postoji nijedan zvanični dokument prije 1919. u kojem je crkva na Cetinju imenovana kao srpska niti postoji pečat na kojem stoji da je crkva na Cetinju – srpska.

Kada bi ove nepobitne istorijske činjenice javno priznali, jer su im sigurno poznate, srpski patrijarh Irinej i mitropolit Amfilohije, ne bi onda noćima po Crnoj Gori i Srbiji protestovali brojni građani protiv Zakona o slobodi vjeroispovijesti, koji je nedavno usvojio crnogorski parlament.

A da su ti i ostali njihovi zavedeni sljedbenici bar letimično pročitali pomenuti zakon, onda Crnoj Gori i Crnogorcima ne bi, ne samo iz Beograda nego i sa raznih drugih adresa, stizale neviđene prijetnje, uvrede i laži – iz Trebinja, sa Pala, iz Kruševca, Niša…niti bi se palila crnogorska zastava.

PRETNJE: Možda ni ministar spoljnih poslova Srbije Ivica Dačić ne bi prijetio “da je krajnje vreme da se svi građani Srbije, koji su crnogorskog porekla, izjasne po pitanju Zakona o slobodi veroispovesti”, i to pritvrdio ovako: “Oni koji podržavaju crnogorski režim u pitanju borbe protiv srpskog naroda pitanje je da li treba da imaju srpsko državljanstvo”.

Zbog toga se u Crnoj Gori digla velika prašina, a Liberalna partija je uzvratila: “Dačić u maniru nacističkog doktora Gebelsa kopa po krvnim zrncima ljudi u Srbiji, tražeći da se svi koji su porijeklom Crnogorci izjašnjavaju o zakonu koji je donijet u Crnoj Gori, dakle u drugoj državi, naglašavajući da je ‘moralna obaveza’ svih koji su dobili srpsko državljanstvo da se na neki način oduže Srbiji i vjerovatno budu njeni ‘janjičari’ i jurišnici na svoju zemlju porijekla, po njegovoj logici”.

“Zabrinuti smo načinom i rječnikom ministra Dačića, koje predstavlja najradikalniji primjer narušavanja ljudskih i manjinskih prava i ima karakter poziva na progon cijele jedne nacionalne zajednice – Crnogoraca u Republici Srbiji”, reagovala je Uprava za dijasporu.

U razmjeni takvih i sličnih uznemiravajućih poruka i optužbi otišlo se toliko daleko, da mnogi strahuju i od ratnih sukoba. Ali ta anticrnogorska zapaljiva atmosfera i dalje se podgrijava iako je više puta crnogorska vlada upozorila Srpsku pravoslavnu crkvu da podriva državnost države i ponavlja da novi zakon ne predviđa oduzimanje manastira i crkava nikome ko ima dokaz da je njihov zakoniti vlasnik.

Protestuje se i dalje u mnogim gradovima, mitropolit Amfilohije priziva građanski rat, a Episkopski savjet SPC u Crnoj Gori optužuje:”Odgovornost za razbuktavanje podjela i dioba leži, prije i iznad svega, na onima koji su, bez prihvatanja istinskog dijaloga, donijeli nakaradni, antiustavni i diskriminatorski ne-zakon o otimanju hramova i crkvene imovine Srpske pravoslavne crkve”.

Pridružio im se i Sveti Sinod SPC: “Usvojeni Zakon o slobodi vjeroispovijesti pravilnije bi bilo nazvati – Zakon protiv Pravoslavne crkve u Crnoj Gori jer je “antiustavan i anticivilizacijski”.

Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić poslao je “signal jedinstva svim Srbima, bez obzira na granice koje ih dijele”. Kazao je da podržava zahtjeve Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori i da treba nastaviti borbu za njihovu realizaciju. Vučić tvrdi da je u Crnoj Gori na djelu asimilacija Srba, da Srbi žive pod neviđenim pritiskom, da nema Srbina ni na jednom važnijem mjestu u crnogorskoj vlasti…

A o tome koliko govori istinu, samo nekoliko činjenica. U posljednja dva popisa broj građana Crne Gore koji su se izjasnili kao Srbi porastao je sa devet na više od 28 odsto. Koalicije srpskih stranaka imaju vlast u Herceg Novom, Budvi, Beranama, Plužinama, a donedavno i u Kotoru. Tamo su predsjednici opština Srbi.

I to su takođe prijetnje upućene na adresu Crne Gore, pa nije u nedjelju bez razloga na Vučićeve izjave reagovano i iz Evropske unije.

Predsjednik Narodne stranke Vuk Jeremić pozvao je vlast u Crnoj Gori da povuče “diskriminatorski” zakon jer je to zakon kojim se “gaze ljudska prava, poništava identitet Srba u Crnoj Gori i otima imovina Srpske pravoslavne crkve”.

I PRETNJE: Prijete i drugi. Oglasio se i Milorad Dodik: “Ljudi koji pripadaju Srpskoj pravoslavnoj crkvi i oni koji obavljaju javne dužnosti moraju da stanu protiv takvog jednog skrnavljenja naših prava, ljudi i crkve u Crnoj Gori”.

Umiješao se i patrijarh moskovski i cijele Rusije Kiril: “Mi moramo biti solidarni s mitropolitom Amfilohijem. Mi treba da osudimo oduzimanje hramova i svaki pokušaj državnih vlasti Crne Gore da oduzimaju imovinu od kanonske crkve”.

Akademik prof. dr Radovan Radonjić proteste i reagovanja Srpske crkve prokomentarisao je ovako: “SPC i dalje hoće da zadrži poziciju, ne države u državi – kako aktuelni analitičari pogrešno tumače – već države nad državom, što ona faktički sada jeste”.

Iz Demokratske partije socijalista apelovali su na građane da ne nasijedaju na izmišljotine o mogućoj uzurpaciji bilo čijih vjerskih objekata.

Dio sveštenstva SPC poziva vjernike da životima brane hramove – ni od koga, kako bi tuđom žrtvom, između ostalog, sačuvali svoje profitne centre. Lideri DF-a, u ulozi svetih ratnika SPC, bezobzirno guraju građane u sukobe sa državom ne bi li stvaranjem “nebeske anarhije” spasli sebe zemaljskih zakona. Sigurni smo da će država zaštititi svoje institucije i svoje građane od ove nacionalističko-klerikalne grupacije i od svakoga ko pokuša da brani crkvu tako što pokušava da ruši državu. Sačuvaće Crna Gora i državu, i građanski mir, i sve svetinje sama, kao i uvijek u svojoj istoriji, saopšteno je iz DPS-a.

Protesti i molebani u režiji ostrašćenih srpskih sveštenika i dalje traju.

Manastiri državna svojina

U Knjaževini Crnoj Gori, u vrijeme vladavine knjaza Nikole I Petrovića Njegoša, postojala je državna svojina nad manastirima i manastirskim imanjima, koji su teritorijalno, odnosno, sa stanovišta civilne suverene vlasti, bili u sastavu crnogorske države, dok je Crnogorska crkva njima upravljala, odnosno, bila je njihov držalac (imala je pravo državine).

To piše i u službenom glasilu Knjaževine Crne Gore listu “Crnogorac”.

Prema pisanju lista ”Crnogorac”, Cetinje, br. 29, od 7. avgusta 1871, u tekstu “Crnogorski manastiri” navodi se i ovo: “U sadanjim granicama Kneževine Crne Gore ima na broju 11 manastira i to: Cetinjski, Dobrska ćelija, Brčele, Ostrog, Ždrebanik, Piperska ćelija, Duga, Morača, Bijela, Pod-malinsko i Župski manastir. Od ovijeh najglavniji i najvažniji po dohodcima jesu: Ostroški, Cetinjski i Morački; a manje važni i po veoma neznatnim prihodima broje se: Dobrska ćelija, Brčele, Duga i Pod-malinsko”.

Glasovi razuma

“Zakon o slobodi vjeroispovijesti je pitanje crnogorskih institucija i države. Crna Gora je suverena država i niko nema pravo da je svjesno destabilizuje. To što radi crkva u Crnoj Gori sramota je za nju kao vjersku zajednicu. Umjesto pomirenja, suživota, crkva danas huška dok poziva na vjeru”, izjavio je Čedomir Jovanović, predsjednik Liberalno demokratske partije.

“Neupućena, kakva jesam, uzela sam da se uputim: pročitala sam zakon i vidim da strah da će neko SPC-u da otme Ostrog ili bilo koji drugi manastir istorijskog značaja – nema nikakvog utemeljenja, to ne samo da u zakonu ne piše već je napisano upravo suprotno: vekovna svetilišta pravoslavnih Srba ostaju to što jesu i tu nema ni mehanizma ni namere da se stvar promeni”, napisala je u autorskom tekstu Biljana Srbljanović.

U intervjuu podgoričkim Vikend novinama dr Žarko Korać, profesor Filozofskog fakulteta Beogradskog univerziteta i nezavisni poslanik u Skupštini Srbije, kazao je:

“U Crnoj Gori SPC je po svojoj odluci postala nosilac opozicionog djelovanja sa vrlo jasnim otporom NATO i EU integracijama i suštinski protiv samostalnosti Crne Gore kao države. Na proruskim mitinzima DF govorio je mitropolit Amfilohije, što je valjda jedinstveno u regionu. Čak i u Srbiji vladike ne govore na mitinzima vlasti ili opozicije”.

Nenad Čanak, predsjednik Lige socijaldemokrata Vojvodine, poručio je da se dobrosusjedski odnosi ne mogu graditi podrškom Andriji Mandiću i ostalim ekstremistima i nasilnicima: “Oni nisu i ne mogu biti istinski predstavnici Srba u Crnoj Gori, oni su samo političko krilo Amfilohija Radovića u ostvarivanju njegovog stvarnog nauma zatiranja crnogorskog nacionalnog i kulturnog identiteta i nestanka države Crne Gore”.

Tekst je prenet sa portala Novi magazin.