Kapitalno delo o istinskoj heroini

Objavljeno je mnogo knjiga, snimljen je film o Diani, ali knjiga Diana Budisavljević istoričarke Nataše Mataušić, koju je nedavno objavila Laguna, predstavlja rezultat dvadesetogodišnjeg iscrpnog istraživanja.

Sadrži fotografije Diane, njene porodice, saradnika, ali i nedavno pronađene fotografije dece iz logora i fotografije preživelih danas.

U knjizi (tvrdi povez i ekskluzivne fotografije), su i odlomci iz Dianinog dnevnika, kao i priče onih koje je Diana spasila.

Autorkin istraživački rad je inspirisao snimanje filma Dnevnik Diane Budisavljević.

Vilhelm Kues: Dijanina lista, Samizdat B92

Knjiga Vilhelma Kuesa Dijanina lista priča istinitu priču o izuzetnoj ženi Dijani Budisavljević, koja je tokom Drugog svetskog rata sprovela jednu od najvećih humanitarnih akcija ne samo na tlu podeljene i okupirane Jugoslavije nego i u Evropi pod okupacijom ili dominacijom nacističke Nemačke. Reč je o akciji spasavanja više hiljada srpske dece iz logora Nezavisne Države Hrvatske.

Pored spasavanja dece od sigurne smrti, Diana je tokom Drugog svetskog rata organizovala njihov smeštaj i vodila detaljnu kartoteku kako bi roditelji nakon rata mogli da pronađu svoju decu.

Po postignutim rezultatima njen otpor je imao sva obeležja herojskog dela, koje je zaslužilo svoje mesto u pozitivnom istorijskom nasleđu.

Ali desilo se upravo suprotno.

Čim su na scenu stupile nove komunističke vlasti, toj heroini Drugog svetskog rata u potpunosti je onemogućen rad, oduzeta joj je kartoteka, a ona ?? potisnuta iz istorijskog sećanja.

„Do 2002. i objavljivanja Dnevnika Diane Budisavljević koji predstavlja izuzetan povijesni dokument, pisan iz perspektive žene koja je slobodno mislila, slobodno djelovala i pružala aktivan otpor ustaškom režimu, uspjela sam uz pomoć Dianine unuke Silvije Szabo otkriti tajnu albuma koji su se godinama čuvali u depou muzeja: albuma Diane Budisavljević.

To su bila moja dva polazišta za traženje mnogobrojnih pitanja koja sam sebi postavljala, a na koja moja knjiga donosi odgovore: tko je bila Diana Budisavljević, zašto su joj oduzeti kartoteka djece i albumi s fotografijama, zašto je izbrisana iz povijesnog narativa Drugoga svjetskoga rata usprkos svim njenim zaslugama i naporima koji su donijeli spas velikom broju srpske djece, tko je odgovoran za to, kakva je bila uloga nadbiskupa zagrebačkog Alojzija Stepinca…“, objašnjava Nataša Mataušić.